TUẾ HÀN TAM HỮU ! Thơ thỉnh họa

TUẾ HÀN TAM HỮU !

                      Thơ thỉnh họa

TÙNG

Chon von thường trụ cũng an nhàn

Rét buốt vững vàng mặc gió chan

Cùng hạc cưu mang làn tuyết đọng

Với nai chia sẻ vóc sương tràn

Bên ghềnh chứng kiến dòng thay đổi

Giữa thác trông chừng cảnh hợp tan

Khí tiết hồn tùng thơm vạn thuở

Vi vu cành lá vuốt cung đàn!

                              LĐM

TRÚC

Vi vu cành lá vuốt cung đàn

Thân hóa sáo diều ngày dợm tan

Chẳng ngại đất cằn vùng nước đọng

Không tham cát mịn vũng bùn tràn

Bốn mùa lỏng khỏng dù mưa quất

Năm tháng lều khều dẫu gió chan

Xuôi ngược mặc nhiên về dưới trướng

Trúc đây quân tử sống thanh bần!

                                LĐM

MAI

Chăm thần nuôi tánh giữa cơn đông

Mặc kệ ra vào nghiệp bão giông *

Thanh thản cây chưng nòi khí phách

Ung dung đài kết giống tông môn

Gió lùa tình nhụy càng tinh khiết

Mưa xối hạnh hoa mãi mặn nồng

Viên mãn nõn nà khai sắc biếc

Thong dong Mai đợi sấm càn khôn

                           Lê Đăng Mành

*Tục ngữ:Tháng mười dông rạp

                 Tháng chạp dông ra!

BÀI HỌA

 

TÙNG

Tự tại non cao hưởng cảnh nhàn

Mặc cho gió thổi, tuyết sương chan

Thân cành vươn thẳng, vầng dương chiếu

Cội rễ đâm sâu, nước suối tràn

Thời tiết đổi thay, cây vẫn khoẻ

Bão giông dồn dập, sức không tan

Tượng trưng ước muốn luôn trường thọ

Thanh thản an vui gẫy nhịp đàn

                            Sông Thu

TRÚC

Thanh thản an vui gẫy nhịp đàn

Xôn xao đón đợi giọt sương tan

Bên đình, thấp thoáng che vòm ẩn

Dưới bến, mơn man đón sóng tràn

Cong vút ngọn oằn theo gió thổi

Dập dờn lá gội dưới mưa chan

Gậy xinh nâng bước người phiêu lãng

Du lịch đường xa dẫu túng bần.

                                            Sông Thu

MAI

Nụ chớm hình thành giữa tiết đông

Cành mềm chống chỏi với mưa giông

Lá xanh tô biếc lều thi sĩ

Hoa thắm in vàng cửa ngọ môn

Vóc hạc mong manh thân gái đẹp

Sắc hương phơi phới nét xuân nồng

Dịu dàng yểu điệu mà cao quý

Tri kỷ đầu năm của kẻ khôn.

                                      Sông Thu

TÙNG

Tùng thanh không chọn cảnh an nhàn

Thân chắc tán xòe đón nắng chan.

Vững chãi đầu non bền rễ bám

Chênh vênh vách núi chịu dông tràn.

Náu nương chim thú chồi cành vững

Che chắn cây rừng bão gió tan.

Tên gọi cho người đời kính trọng

Ngợi ca bắng mọi sắc âm đàn.

                               Trần Như Tùng

 

TRÚC

Ngợi ca bằng mọi sắc âm đàn

Tiếng sáo êm đềm gọi nắng chan

Thân đứng thẳng ngay tâm địa thoáng

Vóc gầy mảnh khảnh nợ duyên tràn.

Dây leo quấn quýt tình âu yếm

Chim chóc náu nương nghĩa chứa chan.

Trúc mọc bên đình đời hát mãi

Chan hòa mọi chốn chẳng chê bần.

                              Trần Như Tùng

MAI

Góp gom dưỡng chấp đợi qua đông

Thấp bé dễ dàng chịu lốc dông.

Xuân tới dâng hoa tô mỹ cảnh

Tết về khoe sắc rạng hồng môn.

Trời Nam gắn bó tình son sắt

Đất Bắc giao du nghĩa thắm nồng

Để vạn bông đời chào đúng lúc

Người nuôi qua dại đến đường khôn .

                              Trần Như Tùng

TÙNG

Quân tử nghênh phong vẫn thế nhàn

Bốn mùa xanh lá kệ mưa chan

Chở che cánh hạc tầng mây phủ

San sớt tiều phu giọt nắng tràn

Chứng kiến khe sâu đau thú lánh

Phô bày vực thẳm khổ bèo tan

Thâm sơn linh mộc trâu, rùa* vẫn…

Bạn với thiên nhiên chẳng lẻ đàn 

(*) Trong “ Cao cao sơn ký” nói: trên vùng đất cao có một cây đại thụ tùng, không biết mấy nghìn năm tuổi, nhưng tinh linh của nó có thể biến thành Trâu xanh và rùa. Nếu như ăn được quả của cây đại thụ tùng có thể trường sinh bất lão.

                                                           Phan Tự Trí            

TRÚC

Bạn với thiên nhiên chẳng lẻ đàn

Thành tiêu đồng vọng tiếng không tan

Hiên ngang sá kể nơi khô hạn

Kiêu dũng nào ghê chốn lũ tràn

Chịu khổ vươn lên quên gió táp

Chẳng nề cố gắng kệ mưa chan

Tiết trinh quân tử kiên bền chí *

Ai quản giàu sang với khổ bần!

(*)Bạch Cư Dị trong Dưỡng Trúc ký viết:

Trúc tựa người hiền ở chỗ nào: 

Trúc vốn kiên cố (hiên ngang, cố định), cố định thuộc đức của thụ (cây), người quân tử nhìn thấy gốc, vì vậy xây kiến lập mà không nhổ; 

Trúc trực tính, trực lấy để lập thân, quân tử kiến tính, trong suy nghĩ độc lập, không ỷ lại người khác; 

Trúc tâm không, không là thể của đạo, quân tử kiến tâm, nguyên tắc trong suy nghĩ cần cảm thụ cái hư; 

Trúc tiết trinh, trinh để lập chí, quân tử kiến tiết, nguyên tắc phải rèn luyện”

Như vậy, từ bốn thuộc tính : bản, tính, tâm, tiết có thể dễ dàng thấy rằng phẩm tính của trúc và người quân tử là tương đồng

                                                                      Phan Tự Trí

MAI

Cốt cách là mai giữa giá đông

Vẫn vươn dáng đẹp chẳng nề giông

Kỳ hương đông tụ thơm nhân hạnh

Ưu sắc xuân tràn ấm phước môn

Khởi thủy ghi danh càng thắm đượm

Vô chung lưu dấu mãi tươi nồng

Trượng phu buông kiếm cung tay bái *

Quân tử đâu màng tính dại khôn.

(*) Thơ Chu Thần Cao Bá Quát:

Thập tải luân giao cầu cổ kiếm Nhất sinh đê thủ bái hoa mai (Mười năm chu du tìm gươm báu  Đời ta chỉ cúi lạy hoa mai)

                                                              Phan Tự Trí

                  TÙNG

Vững chãi hiên ngang thế đứng nhàn

Mặc cho dông tố lũ lan tràn

Nâng niu sáng sớm màn sương phủ

Che chở đàn chim bão gió tràn

Thung lũng dưới kia người nhộn nhịp

Thôn làng  bên nọ chợ vừa tan

Đất trời xoay chuyển mưa vừa nắng

Róc rách âm vang suối nhạc đàn 

                                      Hồ Hắc Hải

         TRÚC

 

Cao vút cành xanh tiếng sáo đàn

Êm ru lai láng chẳng hề tan

Sống tươi tốt khỏe khắp nuôn nẻo

Phát triển lan ra chốn lũ tràn

Ân ái đồng lòng cùng một bụi

Sắt son đoàn tụ hợp hòa chan

Hân hoan đùm bọc bao năm tháng

Tự tại an nhiên chẳng sợ bần

                                Hồ Hắc Hải

 MAI

Chắt chiu tích lũy đến bao đông

Sấm chớp mưa ngàn mặc bão dông

Khí phách hiên ngang trên thế đứng

Tâm hồn trong sáng giữa nha môn

Hoa vàng thắm đượm càng tinh túy

Nhụy thắm đoan trang mãi mặn nồng

Rực rỡ hương đưa thơm quý phái

Đớn chào năm mới với trời khôn

                                 Hồ Hắc Hải

                       Bạch hoàng mai Lãm Nguyệt Hiên